Zakład Pedagogiki Specjalnej
Prof. UR dr hab. Krystyna Barłóg - kierownik
Prof. UR dr hab. Urszula Gruca – Miąsik
Dr Tomasz Gosztyła
Dr Beata Gumienny
Dr Joanna Leśniak
Dr Aneta Lew-Koralewicz
Dr Agnieszka Łaba-Hornecka
Dr Aleksandra Mach
Dr Izabela Marczykowska
Dr Małgorzata Zaborniak-Sobczak
Profil naukowo-badawczy Zakładu
Założeniem działań naukowo-badawczych Zakładu Pedagogiki Specjalnej jest przyjęcie tezy o konieczności wielokontekstowego spojrzenia na osobę z niepełnosprawnością, jej specjalne potrzeby, diagnozowanie jej sytuacji, w tym poszukiwanie możliwości zmian, rozwoju, podmiotowej samorealizacji, inkluzji, efektywnej pomocy i wsparcia rodziny jako przeciwstawienie się marginalizacji, ekskluzji społecznej czy społecznemu wykluczeniu.
Pracownicy Zakładu Pedagogiki Specjalnej, realizują działalność naukowo-badawczą w obszarze współczesnej pedagogiki specjalnej oraz jej paradygmatów. Są to szczególnie eksploracje dotyczące wybranych kontekstów edukacji, terapii i rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami oraz pomocy, wsparcia rodziny. W oddziaływaniach pomocowych w teorii i praktyce współczesnej pedagogiki specjalnej obserwuje się dynamiczne postępujące przeobrażenia i konstruktywne zmiany, które ukazują wiele różnych możliwości i szans rozwoju tych osób, ale i ograniczenia czy trudności. W strategiach pomocy osobom z niepełnosprawnościami proponuje się uwzględnienie stanowiska osób dotkniętych niepełnosprawnością, ich potrzeb, respektowanie ich praw, autonomii, pełnej kontroli nad własnym życiem, zapewnienie osobom z niepełnosprawnościami warunków włączania, inkluzji, pełnego uczestnictwa w społeczeństwie poprzez zapewnienie równych praw oraz możliwości życiowych, zniesienie opresji, barier. W modelu wsparcia osób z niepełnosprawnością wskazuje się na wykorzystywanie zasobów. Umożliwia to lepsze zrozumienia potrzeb życiowych, osób, dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami. W kontekstowych oddziaływaniach zawsze centralnym podmiotem jest osoba ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Rodzina dla dziecka z niepełnosprawnością, jest mikrosystemem szczególnie wyjątkowych interakcji. Uwzględniając dynamiczną teorię transakcyjną przyjmującą, że rozwój człowieka to rezultat dynamicznie zmieniających się interakcji osoby, jej organizmu i środowiska, które je otacza szczególne znaczenie należy przypisać systemowej diagnozie dla rozwoju. Zarówno w diagnozie dla rozwoju, jak i w mezosystemowym ujęciu jaki tworzy rodzina oraz specjaliści wspierający rozwój tworzą się związki i zależności powstające w toku bezpośredniej komunikacji, wspierające wzajemne zaufanie, aktywność w różnych sferach życia, umożliwiając powstawanie motywów działających na korzyść rozwijającej się osoby.
Wiodący temat naukowo-badawczy Zakładu to: Wielokontekstowe ujęcie edukacji, terapii, opieki i rehabilitacji osób ze zróżnicowanymi potrzebami edukacyjnymi i ich rodzin.
Działalność dydaktyczna
Zakład Pedagogiki Specjalnej prowadzi zajęcia na kierunku pedagogika specjalna oraz na innych kierunkach i specjalnościach umożliwiając studentom uzyskanie wiedzy z zakresu specyfiki potrzeb oraz sytuacji, funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami, ze specjalnymi potrzebami w tym szczególnie z niepełnosprawnością intelektualną oraz z ASD. Zdobyta wiedza i kompetencje pozwolą studentom na kształtowanie umiejętności diagnozowania specjalnych potrzeb, poznania metod czy strategii edukacji, terapii, rehabilitacji, pomocy, wsparcia.
Działalność organizacyjna
-Współpraca z Biurem ds. Osób z Niepełnosprawnościami
- Szkolenie uczniów LO w Tyczynie - członków Klubu Pedagogium oraz wolontariuszy pracujących w SP Tyczyn na świetlicy szkolnej w ramach autorskiego programu: „Starszy brat, starsza siostra” realizowanego przez licealistów.
- Udział w posiedzeniach Rady Instytutu Pedagogiki,
-Prace w ramach zespołu programowego kierunku: pedagogika specjalna
Opieka nad organizacjami studenckimi
- Koło Naukowe Pedagogów i Pedagogów Specjalnych (Opiekun: Prof. UR K. Barłóg
- Akademickie Koło Naukowe Familiologów ( Opiekun: Prof. UR U. Gruca-Miąsik).
- Studenckie Koło Naukowe Wsparcia Osób ze Spektrum Autyzmu ABC-ASD (opiekun: Dr A. Lew-Koralewicz).
Współpraca z otoczeniem społeczno-gospodarczym
-Szkoła specjalna i ośrodki specjalne ( Prof.UR dr hab. K. Barłóg),
-Klub Pedagogium – Zespół Szkół w Tyczynie, Stowarzyszenie Mediacyjno-Edukacyjno-Familiologiczne PROSPECTUS ( Prof. UR dr hab.U. Gruca-Miąsik),
-Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy prowadzony przez PSONI Koło w Przemyślu ( Dr B. Gumienny),
PSONI, Specjalny Osrodek Szkolno-Wychowawczy w Ropczycach, Przedszkole Ogród Dobrych Serc w Ropczycach, Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania przemocy w rodzinie-Gmina Iwierzyce, oraz Gmina Sędziszów Młp. Polska Akademia Niepełnosprawności Dzięciecej (PANDa)( Dr J. Leśniak),
PPP w Łańcucie, Zespół Szkół przy Klinicznym Szpitalu Wojewódzkim Nr 2 w Rzeszowie (Dr A. Mach),
PPP w Rzeszowie, OWI w Rzeszowie, Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy „Ina” w Rzeszowie, Przedszkole Specjalne „Niebieska Kraina” w Łańcucie, w Soninie, Stowarzyszenie na Rzecz Wspomagania Rozwoju Dzieci i Młodzieży „Titum” w Rzeszowie, Happy Way – Centrum Terapii i Diagnozy Klinicznej Dzieci i Młodzieży w Rzeszowie (Dr A. Lew-Koralewicz),
PPP nr 1 w Rzeszowie ( Dr M. Zaborniak-Sobczak).
Organizacja/współorganizacja konferencji/sympozjów naukowych
-Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Rodzina -myślą, sercem i czynem stawiona – multidyscyplinarne ujęcie)”. Prof. U. Gruca-Miąsik.
-Efekty działań inkluzyjnych z perspektywy podmiotów edukacji – Sympozjum naukowo- warsztatowe. SKNPIPS Opiekun Prof. K. Barłóg
-Konferencja: Spektrum autyzmu-konteksty edukacyjne i terapeutyczne”. (Dr A. Lew-Koralewicz).