W dniach 16-18 września 2025 r. na Uniwersytecie Rzeszowskim odbyła się interdyscyplinarna, międzynarodowa konferencja podejmująca temat wielofunkcyjnego rolnictwa. Uczestnicy, reprezentujący 10 krajów świata (Polska, USA, Włochy, Holandia, Niemcy, Wielka Brytania, Węgry, Mongolia, Rumunia, Iran) akcentowali, że o przyszłości rolnictwa nie da się rozmawiać wyłącznie w kategoriach produkcji czy rachunku ekonomicznego: rolnictwo tworzy krajobraz, zakorzenia wspólnoty lokalne, buduje pamięć kulturową i jest jednym z filarów bioróżnorodności. Podkarpacie, ze swoją mozaiką pól, pastwisk i lasów, okazało się naturalnym tłem takiej rozmowy, a jednocześnie miejscem, w którym dobrze widać napięcia między tradycją a presją globalizacji i industrializacji.

Konferencję swoją obecnością uświetnili, m.in.

• Mauro Agnoletti, Professor, UNESCO Chair - Agricultural Heritage Landscapes Dept. of Agricultural, Food, Environmental and Forestry Sciences and Technologies, University of Florence; President of the National Association of Historical Rural Landscape (Italy)
• Stephen Bramwellis a County Director and Regional Agriculture Specialist for Washington State University Extension. He earned an MS in Soil Science from Washington State University and a BA in International Community Development at the University of Washington Jackson School of International Studies.
• Johan Meeus, Dr. ir., is landscape architect by profession. In 1984 he took his Ph.D. at the Agricultural University in Wageningen.
• Zsolt Molnár, Professor, Centre for Ecological Research, Hungary: Zsolt is a botanist and ethnoecologist, leader of the Traditional Ecological Knowledge Research Group at the Centre for Ecological Research in Hungary.
• Ian D Rotherham, Emeritus Professor, Advanced Wellbeing Research Centre, Sheffield Hallam University, is an expert on a range of environmental issues, including urban wildlife, extreme weather, flooding and climate change.
• Piotr Tryjanowski, Professor, Poznań University of Life Sciences & Institute of Advanced Sciences TUM Munich,  self-educated ornithologist, he studied agricultural ecology, mathematical modelling, and ecology (with population ecology).

Integralną część konferencji stanowił bogaty program całodniowej sesji terenowej, poświęconej prezentacji koncepcji zastosowania sylwopastoralizmu jako sposobu na ożywienie rolnictwa na obszarach o niekorzystnych warunkach produkcji (słabe gleby, trudna topografia terenu), rozszerzenie oferty rodzinnego gospodarstwa rolnego oraz zatrzymania biologicznej i kulturowej degradacji porzuconych rolniczych krajobrazów.

Wspólnym mianownikiem większości sesji była potrzeba budowania mostów między nauką a praktyką. Jeśli rolnictwo ma być odporne i sensowne ekologicznie, musi być równocześnie zakorzenione społecznie i opłacalne. W tym sensie, na konferencji wyraźnie wybrzmiało ostrzeżenie przed dwoma uproszczeniami: idealizacją „dzikiej przyrody”, takiej gdzie nie ma miejsca dla człowieka oraz fetyszyzacją produktywności mierzonej wyłącznie plonem z hektara. Wśród refleksji pobocznych wracał motyw „kulturowego zerwania” – oddzielenia ludzi od środowiska, w którym kiedyś żyli i które współtworzyli. Z tej perspektywy część dzisiejszych sporów o rewilding, ochronę, a nawet klimat, okazuje się sporem o pamięć i odpowiedzialność, a nie tylko o narzędzia zarządzania.