Osada społeczności scytyjskiego kręgu kulturowego w Hruszowicach, stan. 2

"Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury"

Realizowany przez Instytut Archeologii projekt "Osada społeczności scytyjskiego kręgu kulturowego w Hruszowicach, stan. 2, jako element tzw. aglomeracji chotynieckiej" ma na celu publikacje materiałów archeologicznych odkrytych podczas badań związanych z budową autostrady A4 w latach 2009-2011. Z wielu odkrytych w ich trakcie źródeł jednymi z ważniejszych są te związane z okresem wczesnej epoki żelaza. Reprezentują je interesujące obiekty archeologiczne: jamy zasobowe, ślady po konstrukcjach naziemnych i częściowo zagłębionych w podłoże, paleniska oraz studnie. W ich obrębie odkryto bardzo liczne zabytki ruchome, z których najczęściej reprezentowana jest ceramika licząca ponad 30 tysięcy fragmentów. Inwentarz zabytków uzupełniają inne przedmioty, wykonane zarówno z gliny, jak i metali oraz kości i poroża. Wśród nich wymienić należy katuszki, przęśliki, ozdoby-szpile, militaria-grociki do strzał oraz elementy ekwipunku wojownika w postaci kościanego zapięcia kołczanu oraz części rzędu końskiego – żelazne wędzidła i fragment pobocznicy wykonanej z poroża.

W ramach realizowanego projektu wykonano ponownie weryfikację zabytków, przygotowano pełny opis oraz ilustrację najbardziej reprezentatywnych zabytków zarówno ruchomych, jak i nieruchomych. Dodatkowo w celu zwiększenia pozyskanych informacji wykonano analizy specjalistyczne m.in. metaloznawczą, ceramiczną, osteologiczną oraz datowania radiowęglowe. Badanie te uzupełnia analiza środowiska geograficznego w Hruszowicach oraz jego otoczeniu wraz z próbą oceny jego przekształcenia w wyniku czynników naturalnych i działalności człowieka.

Dodatkowo wykonano nieinwazyjne badania geofizyczne, które miały na celu ocenę zasięgu i stopnia przebadania stanowiska numer 2 w Hruszowicach oraz jego relacji przestrzennych z innymi znanymi w jego otoczeniu stanowiskami. Badania nieinwazyjne zostały wykonane za pomocą magnetometru pionowego w konfiguracji od 5 do 16 sond rozmieszczonych, co 25 cm. Zestaw uzupełniało urządzenie GNSS, które wraz z synchronizatorem PPS pozwala na precyzyjne śledzenie i zapisywanie pomiarów w terenie bez konieczności tyczenia siatki. Pozwala to na zdecydowane szybsze wykonywanie pomiarów. Wyniki badań geofizycznych, chociaż obarczone marginesem rożnej interpretowalności wskazują na kontunuowanie się obiektów archeologicznych poza pas autostrady. Cenna jest także obserwacja wskazująca na pewne zróżnicowanie funkcjonalne i chronologiczne obiektów. Pierwsza kategoria określana jest na podstawie kształtu, wielkości oraz wartości zmierzonej anomalii i pozwala na wskazanie dołków posłupowych, jam oraz szczególnie dobrze czytelnych palenisk lub pieców. Dodatkowo powiązanie wyników geofizycznych z relacjami do wcześniej wykonanych badań wraz z analizą Numerycznego Modelu Terenu pozwoliło na wytypowanie obiektów nowożytnych związanych funkcjonalnie z zabudowaniami folwarku w XVII-XVIII wieku. Na ich podstawie można też wskazać, z pewną dozą ostrożności, strefy intensywniejszego osadnictwa oraz relacji z innymi stanowiskami.

 Wszystkie aspekty analizy znajdą miejsce w obszernej monografii, która ukaże się pod koniec tego roku.