W dniach 16-17 października 2025 roku w Uniwersytecie Rzeszowskim odbyła się II Ogólnopolska Konferencja Naukowa z cyklu „Konteksty i wyzwania współczesnej pedagogiki specjalnej”, której tegoroczne hasło brzmiało: Edukacja i wsparcie osób z niepełnosprawnościami oraz ich rodzin. Organizatorem wydarzenia była Katedra Pedagogiki Specjalnej Wydziału Pedagogiki i Filozofii UR. Konferencja zgromadziła ponad stu uczestników - badaczy, nauczycieli akademickich, praktyków oraz studentów, reprezentujących różnorodne ośrodki naukowe i instytucje działające na rzecz osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Uroczystego otwarcia Konferencji dokonali: Prorektor ds. Studenckich i Kształcenia, prof. dr hab. Sabina Grabowska, Dziekan Wydziału Pedagogiki i Filozofii, dr hab. Janusz Miąso, prof. UR, oraz Dyrektor Instytutu Pedagogiki, dr hab. Jadwiga Daszykowska-Tobiasz, prof. UR. Słowo powitalne, wspólnie z dr hab. Krystyną Barłóg, prof. UR, Kierownikiem Katedry Pedagogiki Specjalnej Uniwersytetu Rzeszowskiego, wygłosiły wybitne postaci polskiej pedagogiki specjalnej: prof. dr hab. Agnieszka Cybal-Michalska - Przewodnicząca Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN oraz prof. dr hab. Marzenna Zaorska - Przewodnicząca Sekcji Pedagogiki Specjalnej KNP PAN.

W ramach sesji plenarnych konferencji wystąpili wybitni przedstawiciele rodzimych ośrodków akademickich, podejmując kluczowe zagadnienia współczesnej pedagogiki specjalnej. Prof. dr hab. Amadeusz Krause (Uniwersytet Gdański) omówił kierunki rozwoju tej dyscypliny w zmieniającym się świecie. Dr hab. Diana Aksamit, prof. APS (we współpracy z dr hab. Barbarą Marcinkowską, prof. APS), zaprezentowała refleksję nad edukacją osób z głęboką niepełnosprawnością intelektualną w kontekście krajowym i międzynarodowym. Prof. dr hab. Małgorzata Sekułowicz (AWF we Wrocławiu) poruszyła problematykę wypalenia wśród rodziców dzieci z niepełnosprawnościami. Dr hab. Anna Prokopiak, prof. UMCS, omówiła możliwości wykorzystania nowoczesnych aplikacji diagnostycznych w wykrywaniu spektrum autyzmu na wczesnym etapie. Prof. dr hab. Zenon Gajdzica (Uniwersytet Śląski) skupił się na systemowych działaniach wspierających edukację włączającą, w odniesieniu do europejskich standardów. Prof. dr hab. Marzenna Zaorska (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski) podjęła temat wyzwań współczesnej pedagogiki specjalnej oraz jej statusu, a dr hab. Piotr Majewicz, prof. UKEN, przybliżył problem zaburzeń depresyjnych u dzieci i młodzieży, z perspektywy diagnozy i terapii.

Ważną częścią konferencji były obrady w sześciu sekcjach tematycznych, podczas których poruszano szeroki wachlarz zagadnień: od funkcjonowania rodzin dzieci z niepełnosprawnościami, przez diagnostykę i wspomaganie rozwoju, aż po wyzwania edukacji włączającej i inkluzji społecznej. Szczególną uwagę poświęcono również funkcjonowaniu osób ze spektrum autyzmu oraz postrzeganiu niepełnosprawności w przestrzeni społecznej. W ramach sekcji zaprezentowano kilkadziesiąt referatów opartych na wynikach badań, analizie przypadków i doświadczeniach praktycznych.

Konferencji towarzyszyła indywidualna wystawa malarstwa prof. dr. hab. Janusza Kirenki pt. „Zakątki natury 2025”, której otwarcie towarzyszyło inauguracji wydarzenia. W części naukowej przedstawiono również sylwetkę Profesora Kirenki - cenionego naukowca, pedagoga specjalnego i twórcy - w wystąpieniu dr hab. Marty Uberman, prof. UR. W ramach konferencji odbył się również warsztat pt. „Diagnoza cyberzaburzeń. Modelowanie relacji dzieci do technologii ekranowych”, prowadzony przez dr. hab. Mariusza Z. Jędrzejkę, prof. WSKZ (Instytut Psychologii Wyższej Szkoły Kształcenia Zawodowego we Wrocławiu, Centrum Profilaktyki Społecznej).