Językowe zagadki detektywa Sowy – polszczyzna dla najmłodszych

Pierwszego dnia przypomnij sobie wiadomości o głoskach. Jak dużo pamiętasz? Zweryfikuj, rozwiązując zadanie na karcie pracy.

Detektyw Sówka pomaga w tym roku Świętemu Mikołajowi. Niestety, przebiegły elf pomieszał prezenty! Każdy prezent ma etykietkę z wyrazem, a każdy worek jest opisany nazwą części mowy. Pobierz kartę pracy i pomóż Detektywowi Sówce dopasować prezenty do właściwych worków. Połącz liniami każdy prezent z workiem z odpowiednią nazwą części mowy.

Detektyw Sówka co roku segregował pudła z ozdobami świątecznymi, podpisując je różnymi częściami mowy. Niestety psotny elf pomieszał przedmioty w kartonach. Otwórz kartę pracy i zdecyduj, jakich dekoracji użyje Detektyw Sówka, jeśli chce mieć wystrój złożony tylko z rzeczy, które oznaczone są spójnikami.

Podczas świątecznych przygotowań zawieszono nad kominkiem skarpety na drobne upominki. Niestety niesforny piesek chciał się pobawić i wyrzucił z nich wszystkie liczebniki, które rozsypały się po całej podłodze. Otwórz kartę pracy i pomóż Detektywowi Sówce uporządkować je i schować do odpowiedniej skarpety.

Odpowiedź do zagadki

Za nami tłusty czwartek. Detektyw Sowa bardzo lubi słodkie smakołyki, którymi w tym dniu, każdy niemal z nas się delektuje. Największym jego przysmakiem są pączki, o czym chciałby napisać swoim licznym przyjaciołom. Detektyw Sowa jest świetnym specjalistą w swojej dziedzinie, jednak nie zawsze radzi sobie z zawiłościami języka polskiego. Pomóż mu by mógł poprawnie zredagować swój tekst.

Uzupełnij luki wstawiając wyraz pączek w odpowiedniej formie oraz określ jego przypadek i liczbę w poniższych zdaniach:

1. Bardzo lubię ______________
2. W osiedlowym sklepie dziś zabrakło _____________
3. Przyglądałem się ___________ na wystawie w cukierni
4. Marzę o _______________ z budyniem
5. Na bezludnej wyspie tęskniłbyś za ________________ czy za smartfonem?

Rozwiązanie zagadki zostanie opublikowane 14.03.2025. Wtedy też pojawi się dla Was nowa zagadka.

Zapraszamy do odwiedzenia strony i przekonania się, czy Wasze odpowiedzi były prawidłowe.

Odpowiedź do zagadki

Kto z nas nie lubi wiosny? Pierwsze prawdziwie wiosenne dni już za nami. Detektyw Sówka również lubi tę porę roku, ale gdy wygrzewał się na słońcu, zauważył, że po zimie nagle pogorszyła mu się pamięć. Dobrze znał przysłowia o wiośnie, ale tym razem wszystko mu się pomieszało. Z rozsypanek w nawiasie ułóż właściwe słowa pasujące do zdań tak, by utworzyły znane przysłowia.

1. Jedna wiosny nie czyni   (KSAÓKAJŁ)
2.  Kiedy się jaskółka zniża, deszcz się do nas     ( ZLAIBŻ )
3.  W marcu  jak w ___________. (NARGCU)
   
4.  Kwiecień ___________, bo przeplata, trochę zimy trochę lata.      (CIEŃEPL)
5.  A po lutym _________ spieszy, koniec zimy wszystkich cieszy. (ACRZME)
   

Wykonałeś już to zadanie? W takim razie wpisz odkryte słowa w odpowiednie pola krzyżówki, a poznasz nazwę pierwszego zwierzęcia, jakie Mały Książę zobaczył na Ziemi.

Karta pracy w formacie pdf

Odpowiedź do zagadki

Dnia 28 marca obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Żelków. Pan Sówka  bardzo je lubi. Dziś zjadł je na deser, ale jego talerz wygląda nieco inaczej. Umieścił na nim części zdania wyrwane z tekstów. Zostawił Ci wskazówkę: każdej części zdania przypisany jest odpowiedni kolor żelków.  Pod wskazówką znajdziesz zdania z podkreślonymi wyrazami. Odkryj, które kolory żelków zjadł Pan Sówka, zamalowując wyrazy na talerzu odpowiednim kolorem.

Wskazówka:

Brytfanna natychmiast wypełniła się po brzegi apetyczną i wonną pieczenią wołową (…)

Wszystkie te furtki prowadzą do rozmaitych sąsiednich bajek (…)

Kluczyki od furtek przechowuje w dużej srebrnej szkatule (…)

Bardzo często posyła nas do różnych bajek po sprawunki.

Do ciastek podano nam czekoladę (…) Na stole na dużych półmiskach leżały marcepanowe zwierzątka i lalki oraz marmoladki, cukierki i owoce w cukrze.

Na kryształowych talerzach i wazach ułożone były winogrona, brzoskwinie, mandarynki, truskawki i rozmaite inne owoce oraz przeróżne gatunki lodów w czekoladowych foremkach.

Karta pracy w formacie pdf

Odpowiedź do zagadki

Zbliża się Wielkanoc. Detektyw Sówka chce Wam złożyć serdeczne życzenia. Jednocześnie ma problem z kolorowanką. Chyba zapomniał podstawowych części mowy… Czy Ty je pamiętasz? Każdej części mowy przypisany jest odpowiedni kolor. Jeżeli dobrze rozpoznasz część mowy, pomożesz Sówce dokończyć wielkanocny rysunek.

Granatowy – zaimek

Różowy – czasownik

Zielony – przymiotnik

Żółty – liczebnik

Szary – rzeczownik

biegnie A 11                                 

ona  B 9

ciasta       C 17

ciekawski  C 10

babka   G 17

będę odpoczywać   H 14

chrzan   F 16

czmychnęli C 8

czysty  F 15

doprawić  G 8

dwa B 13

dwudziesty  E 12

jajka   G 16

kolorowy     C 15

koszyk   H 16

koszyk B 16

kurczaczek   C 16

medytować  E 8

mieszać  E 11

miły A 10                                       

wróciła B 8

mój  D 17

myśli A 13                                      

strzelili B 11

nadzwyczajny  I 10

namaluję D 8

naprawię     C 14

nic C 9

nie zdamy B 14

nigdy   G 9

nigdzie   H 9

nikt D 6

oblaliśmy    F 8

obrus  F 17

odpoczniecie I 11

opowiem   H 11

ozdobimy  F 12

pieczemy    E 14

pierwszy A 12                                

zdrowa B 10

pięcioro  F 13

pisanka   D 15

podwójnie   I 12

pokochaliśmy    F 7

pokolorujesz  D 10

pomaszerowali  C 11

pomogę   H 12

poprawię   D 7

posolić  I 14

poświęcimy  D 11

powiedział A 14                             

pójdą B 12

półtora   G 12

prawdziwy   G 15

przygotowujemy   E 13

skończyli     C 13

słodzimy   H 8

smaczny D 9

sobie E 9

sprzątała  F 14

stonowany B 15

świąteczny    F 10

święconka    E 16

ta    E 17

tam     F 6

tamta     E 18

trzeci  D 12

trzy  C 12

trzy czwarte   H 13

twój   E 6

ucieszyłyśmy się   G 11

upieczony E 10

upiekła   G 7

Uzdrowimy   D 13

wdzięczny  D 14

wiarygodny     E 15

wielkanocny   G 10

wszyscy    F 9

wyjątkowy  H 15

wyobrazili C 7

zajączek   D 16

zastanowię się   G 14

zawsze   F 18

zjadłyśmy   I 13

zmartwychwstały  H 10

znajdziemy   F 11

zobaczę   G 13

żaden  E 7

Karta pracy w formacie pdf

Pan Sówka bardzo lubi wysokie temperatury i cieszy się, że nadeszła już wiosna. Niepokój budzi jednak stan kwiatków w jego ogrodzie. By zakwitły, musi dopasować rzeczownik do odpowiedniego przypadka i umieścić go na właściwym kwiatku. Pierwszy kwiatek to biernik, drugi to dopełniacz. Czy pomożesz Detektywowi Sówce upiększyć jego ogródek?

Napisać ( kogo? co?) post czy (kogo czego) posta?

Używać (kogo? co?) proszek czy (kogo czego) proszku?

Skosztować (kogo? co?) ciasto czy (kogo czego) ciasta?

Wyrwać (kogo? czego?) zęba czy (kogo co) ząb?

Znaleźć (kogo czego) dolara czy (kogo co) dolar?

Brakuje mi (kogo co) pięć złotych czy (kogo czego) pięciu złotych?

Przestrzegam (kogo co) prawo czy (kogo czego) prawa?

Wysyłam (kogo czego) e-maila czy (kogo co) e-mail?

Zjem (kogo czego) kotleta czy ( kogo co) kotlet?

Zjem (kogo czego) kebaba czy (kogo co) kebab?

Ustąpić (kogo czego) miejsca czy (kogo co) miejsce?

Grać w (kogo co) bilard czy (kogo czego) billarda?

Zjem (kogo czego) szaszłyka czy (kogo co) szaszłyk

By Twój trud nie był daremny, w nagrodę za zaangażowanie mamy dla Ciebie ciekawostkę

Ciekawostka:

Czasownik bronić ma inny sens w zależności od tego, czy łączy się z dopełniaczem, czy z biernikiem. Bronić ojczyzny, bronić króla (dopełniacz) to ‘odpierać atak, ochraniać, zwykle z bronią w ręku’. Bronić córkę przed złym towarzystwem (biernik), to ‘chronić przed kimś, przed czymś, osłaniać, zabezpieczać’. Czasownik dotknąć w połączeniu z dopełniaczem: dotknął czoła to’ zbliżył rękę aż do zetknięcia’, a w połączeniu z biernikiem: dotknął matkę swoimi słowami to ‘sprawił matce przykrość’.

Karta pracy w formacie pdf

Detektyw Sówka niedawno odbył rozmowę z Tajnym Agentem Liskiem. Ich dialog podsłuchiwała Wiewiórka, która zapisała zdanie Detektywa Sówki. Aby przekazać wiadomość dalej, przygotowała zagadkę typu ABC z użyciem analizy składniowej, która ułatwiła jej zaszyfrowanie treści. Spróbuj odgadnąć zagadkę.

A. Uważam, że to Sikorka ukradła naszyjnik, który jest tak cenny, a teraz nie chce się do tego przyznać, więc wymyśla kolejne kłamstwa.

B. Nie ufam przypadkom, dlatego zanim oskarżę kogokolwiek, zbieram dowody i słucham, ale tym razem wiem, że to sprawka Borsuka.

C. Jestem przekonany, że tym razem wina leży po stronie Jeża Alberta, który tylko udaje, że nie maczał palców w tej sprawie.

Zaznacz, które zwierzę według Detektywa Sówki jest winne.

Karta pracy w formacie pdf

Wszyscy lubią pisać o swoich przygodach. Robi to też w wolnych chwilach nasz Detektyw Sowa. Pewnego razu zapisywał wydarzenia w dzienniczku przed spaniem. Rano zauważył, że popełnił kilka błędów. Pomóż mu poprawić interpunkcję w poniższych zdaniach.

1. Od lat rozwiązuję najbardziej tajemnicze sprawy w lesie więc gdy tylko usłyszałem, że Lis znowu kręci się podejrzanie w okolicy, wyruszyłem o świcie choć ledwo zdążyłem otworzyć oczy po nocnej warcie.

2. Kiedy przyszła do mnie zapłakana Wiewiórka, która utraciła zapasy orzechów wiedziałam, że nie mogę jej zawieść więc mimo że deszcz lał jak z cebra ruszyłem jej na pomoc.

3. Albo cię lubię, albo nie znoszę ale jedno jest pewne, że zawsze będę dbał o bezpieczeństwo lasu.

4. Nieraz już poprawiałem dyktanda, i po pewnym czasie, kompletnie zapominałem co jest dobre a co złe.

Karta pracy w formacie pdf

Po wakacjach przychodzę do Ciebie z propozycją zabawy, bo wiem, że trudno jest na nowo wrócić do pracy. Może masz ochotę zagrać ze mną w grę planszową?  Możesz ją pobrać niżej w formie pdf, ale instrukcje do gry dostaniesz 8 października. Do tego czasu możesz wymyślić własne zasady!

Gra planszowa

🎲 Gramatyczna Przygoda – Instrukcja gry

🎯 Cel gry:

Twoim celem jest dotarcie do mety i zdobycie tytułu Mistrza Gramatyki. Rozwiązuj po drodze różnorodne zadania językowe. Gracz, który pierwszy przejdzie całą planszę i poprawnie rozwiąże finałowe zadanie, wygrywa!

👥 Liczba graczy:

2–6 osób
Wiek: 10+

🧩 Przebieg gry:

1. Rzuć kostką i przesuń pionek o odpowiednią liczbę pól.
2. Zależnie od koloru pola, dobierasz kartę z odpowiedniej kategorii:
• Części mowy – rozpoznaj część mowy w zdaniu lub podaj odmianę.
• Odmiana i składnia – odmień wyraz, ułóż zdanie, popraw szyk.
• Ortografia – wpisz poprawnie wyraz, wskaż błąd.
• Pułapki językowe – trudne przypadki, np. „wziąć/wziąść”, „bynajmniej/przynajmniej”.
3. Jeśli odpowiesz poprawnie – zostajesz na polu.
4. Jeśli nie – cofasz się o 1 pole.
5. Na niektórych polach możesz trafić na kartę Premia/Kara – wykonaj polecenie z karty (np. „Omiń kolejkę”, „Rzuć jeszcze raz”, „Wymień 3 czasowniki – jeśli nie, cofnij się”).
6. Kiedy dotrzesz do pola „META”, musisz rozwiązać finałowe zadanie językowe (losujesz 1 kartę z każdej kategorii).
7. Jeśli odpowiesz na wszystkie pytania poprawnie – wygrywasz!
8. Jeśli popełnisz błąd – wracasz na pole 35 i próbujesz ponownie w kolejnych rundach.

Karty z zadaniami

Odpowiedź do zagadki

Pan Sówka zawsze miał ubogi zasób leksykalny, ale jego największą piętą Achillesową były frazeologizmy. Nigdy nie używa ich w swoich wypowiedziach, często nie rozumie też słów kierowanych do niego. Poniżej umieścił dla Ciebie obrazki i prosił o skojarzenie ich z odpowiednim frazeologizmem. Może mógłbyś/mogłabyś też napisać mu, co one znaczą?

Karta pracy w formacie pdf

Odpowiedź do zagadki

W kalendarzu świąt nietypowych, 21 października to: Dzień Bez Skarpetek. Z tego powodu mam dla Was dzisiaj zagadkę z nietypowymi przysłowiami o jesieni (nietypowymi, czyli mało znanymi). Przysłowia są jednak pomieszane. Każda pierwsza część przysłowia jest oznaczona  odpowiednim wzorem skarpetki. Czy znajdziesz dla niej drugą parę?

Karta pracy w formacie pdf

A tu możesz przeczytać, co to jest przysłowie: https://wsjp.pl/haslo/podglad/40997/przyslowie

Odpowiedź do zagadki

Zbliża się dzień Wszystkich Świętych. Detektyw Sówka bardzo lubi oglądać znane produkcje filmowe związane z tą tematyką. Jednak, gdy poproszono go, by opisał plakat jednej z nich, na stół wylał mu się atrament. W tekście brakuje teraz ważnych słów (są to przede wszystkim przymiotniki). Czy pomożesz Sówce uzupełnić te braki?

Zagadka nr 9.docx

Karta pracy w formacie pdf

Odpowiedź do zagadki

Zbliża się dzień 11 listopada. To taki dzień, w którym możemy w szczególny sposób pomyśleć o naszym kraju. Mieszkam w polskich lasach, więc dość dużo wiem o Polsce, ale mam problem ze słowotwórstwem. Zastanawiam się, jakie słowa są związane z Polską? Które z nich zostały utworzone od tego samego rdzenia? Może mi pomożesz i stworzysz na białych i czerwonych polach rodzinę takich wyrazów?

Pamiętaj, że: rodzina wyrazów to grupa słów zawierających ten sam rdzeń, czyli najmniejszą, niepodzielną podstawę słowotwórczą. Rdzeń stanowi tę część wyrazów pokrewnych, z którą wiąże się lub historycznie wiązało podstawowe znaczenie.

Zagadka nr 10.docx

Karta pracy w formacie pdf

W jesienne popołudnia trudniej jest zorganizować sobie atrakcyjny czas wolny. Pan Sówka ma dla Ciebie kilka propozycji, jednak wszystkie zdania są w 1 osobie liczby mnogiej czasu przyszłego. Czy mógłbyś je przekształcić na 1 osobę liczby pojedynczej czasu przyszłego, a w dalszym kroku na zdania w formie bezosobowej?

Karta pracy w formacie pdf

Pan Sówka posadził dynię. Na pytania zadawane przez przyjaciół dotyczące efektów jego pracy, nie wiedział, co odpowiedzieć. Zapisz wewnątrz dyni jak najwięcej przymiotników, którymi można określić ten rzeczownik.

Karta pracy w formacie pdf

Pan Sówka ma problem z odróżnieniem biernika od mianownika. W poniższych zdaniach dotyczących żołędzi, pomóż mu określić, czy chodzi o mianownik, czy może o biernik. Do tabelki przyporządkuj numery zdań, w których żołądź występuje w formie mianownika i tych w formie biernika.

Karta pracy w formacie pdf