W dniach 9 i 10 października 2025 roku językoznawcy z Instytutu Lingwistyki Stosowanej oraz Instytutu Polonistyki i Dziennikarstwa Uniwersytetu Rzeszowskiego, w ramach projektu Nie tylko chrząszcz i gżegżółka – na serio i żartem o języku polskim zorganizowali w Auli im. św. Jadwigi Królowej kolejne spotkanie z młodymi mieszkańcami regionu.

DZIEŃ Z JĘZYKIEM POLSKIM, który tym razem odbył się pod hasłem ILE WAŻY SŁOWO? kontynuuje inicjatywę lingwistów zainicjowaną i koordynowaną od roku 2024 przez dr hab. Annę Hanus, prof. UR z Instytutu Lingwistyki Stosowanej służącą promocji starannej polszczyzny. Uczestniczący w nim pracownicy UR podejmują wielowątkowe działania na rzecz poprawy jakości językowego kontaktu i zapobiegania agresji werbalnej poprzez kształtowanie dobrych nawyków w kontaktach społecznych oraz ugruntowanie postaw szacunku dla interlokutorów, wrażliwości na etykę słowa i jego adekwatność sytuacyjną. Działaniom lingwistów przyświeca świadomość, że język narodowy jest elementem tożsamości kulturowej, łączności pokoleniowej, a jego ochrona i rozwój wynikają z priorytetów Unii Europejskiej, które eksponują w tym kontekście wagę zachowania różnorodności językowej oraz promowania języków narodowych.

W wydarzeniu wzięli udział uczennice i uczniowie szóstych, siódmych i ósmych klas szkół podstawowych a także młodzież szkół średnich z województwa podkarpackiego.  Mury Uniwersytetu Rzeszowskiego w ciągu tych dwóch dni odwiedziło ponad sześciuset młodych ludzi z dwudziestu trzech szkół naszego regionu pod opieką nauczycieli.

Spotkanie zaszczyciła swoją obecnością Pani Dziekan Wydziału Filologicznego dr hab. Agnieszka Myszka, prof. UR. Przybyłych powitały Dyrekcje obu instytutów: dr hab. Arkadiusz Luboń, prof. UR (IPiD), dr hab. Agnieszka Mac, prof. UR (ILS), a w imieniu organizatorów dr hab. Anna Hanus, prof. UR (ILS) i dr hab. Wioletta Kochmańska, prof. UR (IPiD).

Program spotkania, obejmującego konkurs językowy w formule teleturnieju „Jeden z dziesięciu” zatytułowany Mocne słowa, moc słów oraz debatę Jaka jesteś polszczyzno? – zagrożenia i potrzeby dobrej komunikacji, zaprezentował zebranym współprowadzący wydarzenie redaktor TVP Rzeszów Adam Bienias.

Zasadniczą część spotkania rozpoczynała i kończyła ankieta online, sporządzona przez organizatorki w celu wskazania młodzieży potrzeby ciągłego doskonalenia wiedzy o języku polskim oraz dobrej i skutecznej, a zarazem otwartej na innych, komunikacji. Tę część poprowadziła dr Judyta Pawliszko z Instytutu Lingwistyki Stosowanej.

W konkursie, na wzór teleturnieju Jeden z dziesięciu, moderowanym przez dr hab. Annę Hanus, prof. UR i dr hab. Wiolettę Kochmańską, prof. UR, uczestniczyło szesnaścioro wydelegowanych przez szkoły uczennic i uczniów. Dla najlepszych organizatorzy przygotowali nagrody ufundowane przez Urząd Miasta Rzeszowa oraz władze uczelni. Pytania konkursowe dotyczące poprawności językowej w zakresie fonetyki, fleksji, składni, leksyki i ortografii przygotowały Studenckie koła naukowe: językoznawców i logopedów, których opiekunkami naukowymi są dr Barbara Drozd i dr Monika Kij.

Uczestnicy z uwagą i refleksją wysłuchali debaty poświęconej zagadnieniom poprawnej komunikacji językowej. O grzeczności językowej, komforcie komunikacyjnym, dobrych i złych stronach mód językowych, właściwym używaniu różnych odmian polszczyzny i etyce w języku dyskutowali prof. dr hab. Kazimierz Ożóg, dr hab. Bożena Taras, prof. UR, dr hab. Robert Słabczyński, prof. UR i redaktor Adam Bienias. Dyskusję prowadziła dr hab. Ewa Oronowicz-Kida, prof. UR. Omawiane treści wzbudziły zainteresowanie słuchaczy, co znalazło odzwierciedlenie w licznych pytaniach do debatujących (https://youtu.be/Vov8Egl96So) Na wszystkie budzące wątpliwości zagadnienia, w tym te zawarte w ankiecie online, uczniowie otrzymali wyczerpujące wyjaśnienia.

Młodzież i nauczyciele zaaprobowali zaproponowaną formułę spotkania, wyrazili potrzebę podobnych inicjatyw w przyszłości, zgłaszając jednocześnie chęć uczestnictwa w nich. Łączy się to z działaniami organizatorek, które rozpoczęły cykl edukacji w zakresie dobrego komunikowania spotkaniem w roku 2024 i zamierzają podobne wydarzenia kontynuować w ramach wspomnianego projektu Działania lingwistów wspierają przekazy w uniwersyteckich mediach i bogata dokumentacja fotograficzna.

Aktualne informacje o kolejnych wydarzeniach w ramach projektu można znaleźć na facebookowym profilu Nie tylko chrząszcz i gżegżółka: na serio i żartem o języku polskim (https://www.facebook.com/profile.php?id=61574059146425)