Konferencja Jubileuszowa z okazji 50-leciaUTW w Polsce

Z okazji 50-lecia powstania Uniwersytetów Trzeciego Wieku w Polsce, w dniu 19 listopada 2025 r. w Podkarpackim Urzędzie Wojewódzkim w Rzeszowie w Sali Kolumnowej im. Ojców Niepodległości, odbyła się Konferencja Jubileuszowa z udziałem przedstawicieli wszystkich UTW działających na Podkarpaciu.

Zebranych powitała pani Teresa Kubas–Hul – Wojewoda Podkarpacki. W swoim wystąpieniu podkreśliła wzrastającą rolę Uniwersytetów Trzeciego Wieku dla blisko 10 mln seniorów w Polsce. Według statystyk w Polsce około 200 tysięcy seniorów działa już w UTW, których liczba przekracza 700. Na samym Podkarpaciu działają w różnorodnych formach organizacyjnych 23 UTW, skupiające około 5 tys. seniorów. Uniwersytety Trzeciego Wieku są platformą wymiany doświadczeń, miejscem edukacji, a także miejscem realizacji pasji. W ramach UTW seniorzy mogą korzystać z różnorodnych form aktywności fizycznej: wycieczek, ćwiczeń prozdrowotnych oraz rehabilitacji w wodzie. Będąc aktywnymi seniorzy zapewniają własny dalszy rozwój intelektualny, mają także szansę dzielić się swoimi doświadczeniami z młodszym pokoleniem.

Kontynuacją wystąpienia pani Teresy Kubas–Hul - Wojewody Podkarpackiego, było wręczenie dyplomów gratulacyjnych. Jako pierwsza spośród przedstawicieli 23 Podkarpackich UTW, dyplom gratulacyjny dla swojego UTW, otrzymała Nawojka Kolijewicz, Prezes  UTW-UR. Każdy z wyróżnionych został poproszony do fotografii z udziałem pani Wojewody, co stanowiło dodatkowe wyróżnienie.

Kolejne wystąpienie to referat „Złoty Jubileusz Uniwersytetów Trzeciego Wieku” wygłoszony przez panią Wiesławę Borczyk – założycielkę i Prezes Ogólnopolskiej Federacji Stowarzyszeń UTW w Nowym Sączu. Rozpoczynając swoje wystąpienie, prezes Wiesława Borczyk podziękowała Wojewodzie Podkarpackiemu Teresie Kubas–Hul za zorganizowanie w Rzeszowie Konferencji Jubileuszowej oraz za wiele ciepłych słów pod adresem seniorów działających w UTW. Podkreślając rolę UTW w aktywizacji seniorów, zacytowała uchwałę Senatu RP z dnia 26 marca 2025 r. w 50. rocznicę powstania pierwszego Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Polsce: …Uniwersytety Trzeciego Wieku stanowią przykład wzorowej organizacji samopomocowej, wspieranej przez uczelnie wyższe i samorządy terytorialne. To wspólna misja, której celem jest jak najdłuższe utrzymanie osób starszych w dobrej kondycji intelektualnej, fizycznej i społecznej. Senat Rzeczypospolitej Polskiej wyraża uznanie dla dorobku ruchu Uniwersytetów Trzeciego Wieku oraz podkreśla znaczenie edukacji ustawicznej w aktywizacji seniorów i wykorzystaniu ich potencjału. Prelegentka przypomniała także pokrótce historię utworzenia pierwszego UTW we Francji, a potem w Polsce przez dr Halinę Szwarc. Kończąc, zachęcała obecnych do kontynuowania współpracy z OFS UTW w Nowym Sączu, a także do ożywienia aktywności Porozumienia Podkarpackich UTW.

Kolejne wystąpienie to prezentacja „Uniwersytety Trzeciego Wieku w województwie podkarpackim – historia i współczesność” wygłoszona przez dr. Andrzeja Bonusiaka - profesora Uniwersytetu Rzeszowskiego, wieloletniego Pełnomocnika Rektora UR ds. UTW – UR. W swojej prezentacji prelegent omówił przykłady różnych charakterów organizacyjnych  UTW, podkreślając, że nie zawsze w nazwie organizacji jest Uniwersytet Trzeciego Wieku. Jako przykład wymienił Kolbuszową, gdzie działa Klub Trzeciego Wieku. Zakres aktywności zależy w dużej mierze od tego, czy organizacja działa przy uczelni wyższej czy też jest zorganizowana przez samorząd lokalny. Podał także przykłady bardzo różnych form aktywności seniorów, podkreślając, że ich wiodącym celem jest aktywizacja osób nie pracujących zawodowo.

Wprowadzenia następnej prelegentki - Danuty Kamienieckiej–Przywara, dokonała Nawojka Kolijewicz, podkreślając jej wieloletnią pracę społeczną na rzecz słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku UR, w tym na stanowisku Prezesa UTW. W swojej prezentacji „Działalność i tradycja najstarszego UTW na Podkarpaciu – historia aktywności seniorów” prelegentka przypomniała ponad czterdzieści lat historii UTW w Rzeszowie, zaczynając od sylwetki jego założycielki Genowefy Kruczek–Kowalskiej. Prezentacja była niezwykle ciekawa, budząca wiele wspomnień, jak też przypominająca ważne dla ruchu UTW wydarzenia minionych lat. Danuta Kamieniecka–Przywara przedstawiła także bieżącą działalność Uniwersytetu Trzeciego Wieku UR, który liczy obecnie 485 słuchaczy, prowadzi wykłady otwarte, a różnorodne zajęcia dodatkowe odbywają się w ponad 50 grupach. Zachęcała bardzo do podjęcia na nowo spotkań w ramach Porozumienia Podkarpackich UTW jako forum współpracy ogólnowojewódzkiej i pole do wymiany doświadczeń. Pełna prezentacja Danuty Kamienieckiej -Przywara jest dostępna na stronie www.ur.edu.pl/pl/uniwersytet/utw.

W imieniu UTW Diecezji Rzeszowskiej działającego przy Instytucie Teologiczno–Pastoralnym głos zabrała Danuta Wojnar-Płaza, która szczegółowo przedstawiła działalność tego UTW. Podkreśliła, że UTW Diecezji Rzeszowskiej jest jedną z nielicznych tego typu w Polsce, a na zajęcia przyjeżdżają uczestnicy także spoza Rzeszowa. Organizacja skupia około 50 osób, których celem jest budowanie relacji międzyludzkich i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu ludzi starszych, między innymi poprzez wolontariat sąsiedzki czy telefon zaufania.

Rozpoczynając swoje wystąpienie pani Renata Butryn – Pełnomocnik Wojewody ds. Polityki Senioralnej, podziękowała pani Danucie Wojnar–Płaza za jej duże zaangażowanie w pracę w Zespole Ekspertów ds. Polityki Senioralnej. Następnie w 8 blokach tematycznych przedstawiła referat „Złoty wiek nauki – rola społeczna Uniwersytetów Trzeciego Wieku”. Podkreśliła, że wobec faktu starzenia się społeczeństwa, rola UTW jest nie do przecenienia jako miejsca tworzenia więzi, realizacji pasji, budowania społeczeństwa obywatelskiego z nieodzownym udziałem ludzi starszych. Podsumowując swoje wystąpienie wskazała na mądrość i energię w działaniach UTW jako źródła nadziei i inspiracji.

Na zakończenie Konferencji Jubileuszowej uczestnicy zostali zaproszeni do pamiątkowego zdjęcia, a potem do konsumpcji wspaniałego tortu. W kuluarach spotkania w Sali Kolumnowej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie miały miejsce liczne dyskusje o przyszłości UTW w zmieniających się gwałtownie realiach życia społecznego; odnowiono dawne znajomości, przyjaźnie i złożono deklaracje ożywienia spotkań w ramach Porozumienia Podkarpackich UTW.

Relację z wydarzenia, tak ważnego dla pracujących społecznie seniorów, zamieściły media lokalne.

Maria Suchy