Aktualności
Dr hab. Justyna Ruchała, prof. UR otrzymała finansowanie w ramach projektu OPUS finansowanego przez NCN
Miło nam poinformować, że dr hab. Justyna Ruchała otrzymała finansowanie Narodowego Centrum Nauki w konkursie OPUS 29 na realizację projektu badawczego pt.
„Potencjał biotechnologiczny mikrobiomów owadów detrytusożernych: identyfikacja i analiza funkcjonalna drożdży” (nr decyzji DEC-2025/57/B/NZ9/04447) na kwotę 1 270 000 zł.
Projekt dotyczy poszukiwania nowych, naturalnych drożdży mogących znaleźć zastosowanie w ekologicznej biotechnologii - m.in. w rozkładzie trudnych do degradacji odpadów oraz w produkcji cennych związków, takich jak witaminy, bioplastiki czy enzymy przemysłowe. Celem projektu jest zbadanie czy owady żywiące się martwą materią organiczną, tzw. owady detrytusożerne, stanowią źródło dotąd nieopisanych mikroorganizmów o takich właściwościach.
Badaniami zostaną objęte trzy powszechnie występujące gatunki owadów: rybik cukrowy (Lepisma saccharinum), karaczan wschodni (Blatta orientalis) i mącznik młynarek (Tenebrio molitor). Owady te żyją w środowiskach bogatych w trudne do rozłożenia substancje, takie jak celuloza, keratyna czy chityna, co sprawia, że towarzyszące im drożdże mogą wykazywać wyjątkowe zdolności rozkładu tych związków. Planowane jest ich wyizolowanie, zidentyfikowanie i scharakteryzowanie - zarówno pod względem zdolności enzymatycznych, jak i odporności na czynniki stresowe (np. wysoką temperaturę, zasolenie, niskie pH).
Projekt wykorzystuje zarówno klasyczne metody mikrobiologiczne, jak i nowoczesne techniki biologii molekularnej i bioinformatyki. Drożdże zostaną przebadane pod kątem ich potencjału do wytwarzania związków o znaczeniu przemysłowym i środowiskowym, takich jak witamina B2, lipidy, czy biodegradowalne polimery. W dalszym etapie planowana jest również analiza ich materiału genetycznego i rekonstrukcja szlaków metabolicznych.
Tematyka projektu została podjęta ze względu na rosnącą potrzebę opracowania bardziej zrównoważonych i przyjaznych środowisku technologii biologicznych. Mikroorganizmy z naturalnych, ekstremalnych środowisk, takich jak przewód pokarmowy owadów detrytusożernych, mogą okazać się kluczem do nowoczesnych rozwiązań w recyklingu, produkcji materiałów odnawialnych i ograniczaniu odpadów.
Spodziewanym efektem projektu jest identyfikacja nowych szczepów drożdży o potencjale przemysłowym oraz pogłębienie wiedzy na temat mikrobiomu tych owadów i jego funkcji.
