Systemy polityczne w dobie transformacji ustrojowej. Teoria i praktyka

dr hab. Sabina Grabowska, prof. UR

Analizie będą poddane uprawnienia i kompetencje parlamentów państw europejskich w zakresie udziału w postępowaniu w sprawie odpowiedzialności konstytucyjnej prezydenta oraz najwyższych urzędników instytucyjni centralnych w państwie. Efektem będą teksty naukowe traktujące o ewolucji uprawnień parlamentów w ww zakresie (artykułu, opinie, monografia).

Planowane publikacje w 2021 r.

2021.03 art. Mediation in real estate disputes as an element of the state's economic security policy.

2021.05 art. Bezpośrednie stosowanie norm Konstytucji przez sądy powszechne. Analiza przypadku.

2021.07 monografia: Komentarz do Konstytucji RP art. 198-201

2021.10 art. Bezpośrednie wybory na urząd Prezydenta RP, a pozycja ustrojowa prezydenta.

2021.12 art. Odpowiedzialność konstytucyjna w wybranych państwach europejskich – uwagi de lege ferenda.

 

dr hab.Przemysław Maj, prof. UR

Analizie zostaną poddane zmiany zachodzące w obrębie systemów politycznych, których źródłem lub katalizatorem są wartości polityczne. Zakres temporalny zadania obejmuje XXI wiek, a przestrzenny – wybrane państwa cywilizacji zachodniej. Efektem badań będą zarówno publikacje o charakterze teoretycznym, jak i weryfikującym (empirycznym).

Planowane publikacje w 2021 r.

2021 – art. Wartości polityczne i teoria modernizacji jako eksplanans transformacji systemu politycznego

2021 – art. Wartości społeczne, wartości polityczne  i zmiana struktury systemu politycznego

 

dr hab. Tomasz Koziełło, prof. UR:

Celem badań jest analiza myśli politycznej polskich ugrupowań parlamentarnych, istniejących w XXI wieku, skoncentrowanej na koncepcjach ustrojowych państwa polskiego. Zanalizowane zostaną takie czynniki jak: główne wartości ustrojowe, koncepcja suwerenności i suwerena, istota władzy politycznej i prawa, kwestia legitymacji i legitymizacji władzy, relacja władza – obywatele, pozycja ustrojowa, struktura i kompetencje organów ustawodawczych, wykonawczych i sądowniczych, stosunek do samorządu terytorialnego.

Autor zamierza zanalizować powyższe kwestie w oparciu o źródła myśli politycznej (m.in. dokumenty ideowe i programowe, projekty aktów normatywnych, publicystykę polityczną), wyjaśnić przyczyny konkretnego stanowiska oraz ocenić możliwość realizacji tych koncepcji w praktyce.

Jednocześnie zostanie poddana analizie działalność normotwórcza ugrupowań rządzących oraz zakres, zasięg i metody jej implementacji, dzięki czemu można będzie zweryfikować szczerość propozycji programowych większych podmiotów, stanowiących element koalicji rządzącej.

Planowane publikacje w 2021 r.:

1) The Kingdom of Poland – the postulate of monarchy restoration  in the political thought of Polish monarchists

2) Koncepcje ustrojowe polskiego obozu narodowego w XXI wieku na przykładzie Ligi Polskich Rodzin i Ruchu Narodowego

3) Wartości polityczne IV Rzeczypospolitej w koncepcjach Prawa i Sprawiedliwości oraz Ligi Polskich Rodzin - porównanie

 

dr hab. Paweł Kuca, prof. UR:

Przekształcenia mediów regionalnych i lokalnych jako elementów systemu medialnego w Polsce. Profesjonalizacja komunikowania instytucji publicznych w Polsce w dobie rewolucji technologicznej.

Analizie będą poddane procesy dotyczące przekształceń na rynku mediów regionalnych i lokalnych jako elementów systemu medialnego w Polsce. Analiza będzie prowadzona zarówno w kontekście regionalnym, jak i ogólnokrajowym. Badania będą także dotyczyły kwestii prowadzenia polityki informacyjnej przez podmioty i instytucje życia publicznego w Polsce – analiza zostanie oparta o realizowane badania empiryczne.

Planowane publikacje w 2021 r.

01.2021 - rozdział w monografii „Prasa - jak było i jak jest obecnie?”.

05.2021 – monografia „Prasa drukowana w regionie podkarpackim. Historia, przekształcenia, teraźniejszość”.

11.2021 – hasła do „Słownika terminów dziennikarskich” (jestem członkiem zespołu redakcyjnego).

 

dr Katarzyna Cwynar:

Problematyka podjętych badań obejmuje kwestie dotyczące społeczno-politycznych uwarunkowań demokracji. Przy tym za szczególnie znaczącą dla kształtowania się społeczeństwa demokratycznego, poza formalno-prawnymi założeniami ustroju demokratycznego, jest kooperatyzm. Warunkuje on kształtowanie się demokracji oddolnej i uczestniczącej. Procesy społeczne a także uwarunkowania polityczne dotyczące kształtowania się demokracji w tym szczególnie kooperatyzmu stanowią ramy dla podejmowanych analiz.

 

dr Dominik Szczepański:

Analizie zostaną poddane zagadnienia związane z opozycją występującą w brytyjskim systemie parlamentarnym, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki instytucji gabinetu cieni oraz jej adaptacji w Trzeciej Rzeczypospolitej. Efektem przeprowadzonych badań będą artykuły naukowe odnoszące się do omawianego zagadnienia, ukazujące genezę instytucji, rozwój oraz adaptację w warunkach polskiego systemu politycznego.

Planowane publikacje w 2021 r.

2021.06. - art. - The institution of the shadow cabinet in Poland

2021.08. – art. Shadow cabinet as an alternative to the ruling party

2021.10. – art. - Oppositionism as a strategy of political parties. The example of Poland and Great Britain

2021.12. – art. - Democratic opposition in the political communication process. Examples of Poland and Great Britain

 

dr Zofia Sawicka:

10 lat po Arabskiej Wiośnie Ludów świat arabski dla niezbyt uważnego obserwatora może wydawać się niezmieniony, jednak w każdym z państw tego regionu świata zaszły pewne zmiany zarówno na gruncie politycznym, społecznym, jak i kulturowym. Jeśli za Janem Szczepańskim przyjmiemy, że transformacja to ciąg zmian dokonujących się w różnych dziedzinach prowadzący do przemiany istotnych dla całego systemu społecznego i jest jednym z trzech elementów przekształceń rzeczywistości społecznej obok  reformy i rewolucji, to na pewno proces ten da się zaobserwować w państwach Bliskiego Wschodu- szczególnie mocno widać go w Tunezji, Algierii, Egipcie, Libii czy Syrii.

W swoich badaniach chcę przeanalizować różne trajektorie transformacji arabskich systemów politycznych, zarówno pomiędzy różnymi rodzajami  systemów autorytarnych, jak i w kontekście demokratyzacji i jej ograniczeń, które wynikają z wielu czynników- w tym takich o charakterze strukturalnym i kulturowym ( np. rzeczywisty status konstytucji w państwach arabskich, rola islamu w życiu publicznym, legitymizacja władzy, wpływ demografii i ekonomii na możliwość przemian czy zmiany kulturowe w obrębie społeczeństw arabskich, itp.).

W swoich badaniach będę chciała udowodnić, że Arabska Wiosna stanowiła początek długiego procesu zmian, który ostatecznie może doprowadzić do transformacji  państw Bliskiego Wschodu.

Artykuł “From the fight for independence of Arab world to the lack of  freedom - a short history of Arab media” (na temat roli arabskich mediów w transformacjach ustrojowych tego rejonu świata) został zaakceptowany do druku w „Studia Historica Nitriensia” (20 pkt), planowana data publikacji to druga połowa 2021 roku.

Planowane publikacje w 2021 r.

06/07.2021 art. na temat roli Rosji w utrzymaniu systemu politycznego Syrii

09/10 2021 art. na temat transformacji ustrojowej Tunezji

2021/2022 art. na temat przemian politycznych w Libii

 

dr Anna Pięta-Szawara:

Analizie zostanie poddany podsystem instytucjonalny państw europejskich, określający podstawowe kierunki ich działalności w zakresie polityki oświatowej, z uwzględnieniem szczególnej roli takich aktorów jak m.in. partie polityczne, organy władzy państwowej oraz instytucje samorządowe.

Jednym ze szczegółowych celów podjętych badań będzie analiza przywództwa rozwojowego w realizacji polityki oświatowej, z uwzględnieniem w niej zadań wszystkich podmiotów zainteresowanych przywództwem edukacyjnym: przywódców stałych, przywódców okresowych, przedstawicieli władz samorządowych, organów prowadzących szkoły, a także organizacji pozarządowych działających w obszarze oświaty.

Podstawę teoretyczną prowadzonych badań będzie stanowić ogólna teoria przywództwa, w oparciu o którą zostanie wskazana specyfika przywództwa edukacyjnego, rozumianego jako przywództwo rozwojowe (developmental leadership) oraz przywództwo sieciowe (network leadership).

W wyniku podjętych badań określony zostanie nowy model przywództwa edukacyjnego, natomiast wymiernym efektem badań będą teksty naukowe koncentrujące się na specyfice polityki oświatowej, jej kształcie, ramach prawnych, instrumentach i podmiotowym zakresie oddziaływania (artykuły, monografia).

Planowane publikacje w 2021 r.

2021.06 art. Przywództwo rozwojowe jako element zarządzania strategicznego w realizacji polityki oświatowej

2021.12 art. Polityka oświatowa wobec niepełnosprawności jako przejaw dysfunkcji sfery publicznej.

 

dr Damian Wicherek:

Celem prowadzonych badań będzie analiza praktyki stosowania weta ustawodawczego przez Prezydenta RP od 1990 roku. Obejmie one w szczególności korzystanie z weta ustawodawczego przez Prezydentów RP w okresie prac nad uchwaleniem nowej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W związku z tym punktem wyjścia prowadzonych badań będą przepisy ustawy z dnia 6 kwietnia 1989 r. o zmianie Konstytucji PRL oraz ustawy konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym. Ponadto prowadzone badania, będą miały na celu pogłębienie zagadnień związanych z sejmową procedurą dotyczącą głosowania wniosku Prezydenta RP o ponowne uchwalenie ustawy w realiach politycznych Sejmu RP lat 90 XX wieku.

Planowane publikacje w 2021 r.

  1. 07. art. Weto ustawodawcze Prezydenta RP w nowelizacji Konstytucji PRL

2021.09. art. Praktyka stosowania weta ustawodawczego przez Prezydenta RP Lecha Wałęsę

 

dr Karol Piękoś:

Celem badań jest dokonanie analizy działań państwa w wybranych sytuacjach kryzysowych oraz ustalenie determinantów określonych decyzji. Polskie rozwiązania konstytucyjne i ustawowe regulują zasady wprowadzenia stanu nadzwyczajnego jednakże od chwili obowiązywania obecnej Konstytucji władze z tej możliwości nigdy nie skorzystały. W wyniku realizowanych badań zostanie podjęta próba ustalenia przyczyn nie wprowadzenia stanu nadzwyczajnego w wybranych sytuacjach kryzysowych, pomimo przesłanek uzasadniających podjęcie takiej decyzji. Zrozumienie powodów określonego sposobu postępowania władz w sytuacjach kryzysowych wymaga analizy; dokumentów, debat sejmowych oraz skali zagrożeń wynikających z zaistniałych zdarzeń.

Planowane publikacje w 2021 r.

2021.04 art. Stan klęski żywiołowej jako przedmiot inicjatyw poselskich w latach 2001-2020

2021.12. art. A comparative analysis of the constraints associated with doing business in the era of the COVID-19 pandemic, and the solutions provided for the State of Disaster