DR EWA BARNAŚ-BARAN

adiunkt

w Katedrze Historii i Teorii Wychowania

 

 

Kontakt:

Wydział Pedagogiczny,

Katedra Historii i Teorii Wychowania

ul. ks. J. Jałowego 24

35-010 Rzeszów

tel. 693697130

e-mail: [email protected]

 

 

ZAINTERESOWANIA NAUKOWE:

Badania historyczno-pedagogiczne realizowane przez E. Barnaś-Baran wpisują się bardzo istotny obszar funkcjonowania człowieka, jakim jest udzielanie pomocy, opieki i wsparcia ludziom ubogim, wykluczonym i marginalizowanym, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży. Istotne znaczenie ma tutaj rozpoznanie wyzwań stojących przed społeczeństwem XIX, XX i obecnego stulecia związanych z przeobrażeniami społecznymi, cywilizacyjnymi i kulturowymi. Doświadczenia historyczne stanowią cenną wskazówkę do poprawnego planowania pracy opiekuńczej i dobroczynnej oraz unikania popełnianych błędów i niedociągnięć organizacyjnych. Bazą źródłową dla perspektywy historycznej tej tematyki są kwerendy archiwalne i biblioteczne realizowane zarówno Polsce jak i za granicą. Wartość współczesnego odniesienia, którego podstawę stanowią najnowsze opracowania naukowe, pogłębiana jest poprzez zaangażowanie E. Barnaś-Baran w lokalne inicjatywy i przedsięwzięcia dobroczynne na rzecz potrzebujących.

 

 

DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE:

Ewa Barnaś-Baran ukończyła pedagogikę opiekuńczo-wychowawczą ze specjalnością z resocjalizacji w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Rzeszowie w 1995 r., w 2004 r. ukończyła kwalifikacyjne studia podyplomowe na Uniwersytecie Jagiellońskim Poradnictwo i pomoc psychologiczna. Od 1995 do 1996 r. zatrudniona jako wychowawca w Internacie Zespołu Szkół Ekonomicznych w Mielcu, nauczyciel w Ognisku Wychowawczym w Budziwoju (1996-1997), koordynator do spraw psychoprofilaktyki w 21 Brygadzie Strzelców Podhalańskich w Rzeszowie w latach 1997-2002. Po 2002 r. dr E. Barnaś-Baran ukierunkowała swoją aktywność na pracę naukowo-badawczą, czego efektem było osiągnięcie tytułu doktora nauk humanistycznych w zakresie historii w 2006 r. Obecnie zatrudniona jest na stanowisku adiunkta w Katedrze Historii i Teorii Wychowania na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Rzeszowskiego.

WYBRANE PUBLIKACJE:

Monografie- redakcja

 

  1. Myśl i praktyka edukacyjna w obliczu zmian cywilizacyjnych, T. 1, Człowiek i wychowanie w perspektywie wieloetnicznej i wielokulturowej, K. Szmyd, E. Barnaś-Baran, E. Dolata, A. Śniegulska (red.), Rzeszów 2012, 775 s.

 

 

Artykuły

 

  1. Poziom przygotowania pedagogicznego do zawodu nauczyciela w opinii studentów historii, [w:] Dydaktyka historii jako dyscyplina akademicka wobec wyzwań współczesności, L. Kudła, Cz. Nowarski (red.), Kraków 2008, s. 123- 135.
  2. Opiekuńczo- wychowawcze dzieło krakowskich elit społecznych w XIX wieku, [w:] Galicja i jej dziedzictwo, T. 20, Historia wychowania. Misja i edukacja. Profesorowi Andrzejowi Meissnerowi w 70. rocznicę urodzin i 45- lecia pracy naukowej i nauczycielskiej, K. Szmyd, J. Dybiec (red.), Rzeszów 2008, s. 430- 449.
  3. Hospicja- instytucja społeczna przeszłości i przyszłości, [w:] Pomoc dziecku i rodzinie
     w sytuacji kryzysowej. Teoria, historia, praktyka    , I. Kurlak, ks. A. Gretkowski (red.), Stalowa Wola- Sandomierz 2008, s. 191- 203.
  4. Aktywne spędzanie czasu wolnego w życiu ludzi starszych, [w:] Czas wolny- przeszłość, teraźniejszość, przyszłość, J. Daszykowska, R. Pelczar (red.), Stalowa Wola 2009, s. 117- 127.
  5. Ludzie starzejący się jako wartościowy potencjał społeczny. Szanse i zagrożenia, K. Szmyd, A. Batiuk, E. I. Laska (red.) Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego (58) Seria Pedagogiczna i Psychologiczna 5, Rzeszów 2009, s. 51-64.
  6. Lwowskie gimnazja klasyczne i szkoły zawodowe wobec myśli reformatorskiej drugiej połowy XIX i początków XX wieku  (razem z K. Szmyd) [w:] I. Szybiak, A. Fijałkowski, J. Kamińska (red.), przy współpracy K. Buczek, Szkoła polska od średniowiecza do XX wieku między tradycja a innowacją, Warszawa 2010, s. 190-2
  7. Wspierająca funkcja zabaw i zabawek w życiu dziecka wiejskiego w Galicji (II połowa XIX i początek XX wieku) [w:] D. Żołądź-Strzelczyk, K. Kabacińska (red.), Dawne i współczesne zabawki dziecięce, Poznań 2010, s. 149-164.
  8. Profesjonalizacja działań instytucji opieki nad ludźmi starszymi szansą na pomyślną starość [w:] U. Gruca-Miąsik, A. Tokarova, E. Lukac (red. nauk.), Profesjonalizm w opiece, wychowaniu i pracy socjalnej. Konteksty polsko-słowacko-czeskie, Rzeszów 2010, s. 50-60.
  9. Instytucjonalne formy wsparcia rodziny- historia i teraźniejszość [w:] K. Duraj-Nowakowa, U. Gruca-Miąsik (red. nauk.), Kierunki zmian w pedagogice opiekuńczej i pracy socjalnej, Rzeszów 2010, s. 87-97.
  10. Ewolucja roli dobroczyńcy w opiece nad dziećmi i dorosłymi: aspekt historyczny, „Społeczeństwo i Rodzina” 2010, Stalowa Wola 2010, nr 23, s. 33-48.Aktywne spędzanie czasu wolnego w życiu ludzi starszych, [w:] Czas wolny. Przeszłość- teraźniejszość- przyszłość. J. Daszykowska, R. Pelczar, Stalowa Wola 2009, s. 117- 127.
  11. Wspierająca funkcja zabaw i zabawek w życiu dziecka wiejskiego w Galicji (II połowa XIX i Początek XX wieku) [w:] D. Żołądź-Strzelczyk, K. Kabacińska (red.), Dawne i współczesne zabawki dziecięce, Poznań 2010, s. 149-164.
  12. Profesjonalizacja działań instytucji opieki nad ludźmi starszymi szansą na pomyślną starość [w:] U. Gruca-Miąsik, A. Tokarova, E. Lukac (red. nauk.), Profesjonalizm w opiece, wychowaniu i pracy socjalnej. Konteksty polsko-słowacko-czeskie, Rzeszów 2010, s. 50-60.
  13. Instytucjonalne formy wsparcia rodziny- historia i teraźniejszość [w:] K. Duraj-Nowakowa, U. Gruca-Miąsik (red. nauk.), Kierunki zmian w pedagogice opiekuńczej i pracy socjalnej, Rzeszów 2010, s. 87-97.
  14. Ewolucja roli dobroczyńcy w opiece nad dziećmi i dorosłymi: aspekt historyczny, „Społeczeństwo i Rodzina” 2010, Stalowa Wola 2010, nr 23, s. 33-48.
  15. Magiczne dzieciństwo. Tradycja i obrzędowość w opiece nad dzieckiem w Galicji w II połowie XIX i na początku XX wieku, „Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych” 2010, T. LXIII, Kraków 2010, s. 5-23.
  16. Regionalne dziedzictwo rodzinnych obrzędów świątecznych, „Społeczeństwo i Rodzina” 2010, Stalowa Wola 2010, nr 25, s. 49-70.
  17. Publiczny wizerunek krakowskich dobroczyńców ludzkości w XIX w., [w:] K. Kabacińska, K. Ratajczak, Mężczyzna w rodzinie i społeczeństwie : ewolucja ról w kulturze polskiej i europejskiej, t. 1, Od średniowiecza do początków XX wieku, Poznań 2010, s. 205-218.
  18. Udział towarzystw dobroczynnych w tworzeniu edukacyjnych szans życiowych dzieci, młodzieży oraz osób starszych- aspekt historyczny, [w:] Pedagogika wobec zagrożeń marginalizacją jednostek, grup i regionów, M Chodkowska, A. Mach (red.), Rzeszów 2011, s. 192-201.
  19. Dobroczynny nurt opieki, wychowania i kształcenia dzieci i młodzieży w Galicji-stan badań, [w:], Galicja 1772-1918. problemy metodologiczne, stan i potrzeby badań, A. Kawalec, W. Wierzbieniec, L. Zaszkilniak (red.),  t. 1, Rzeszów 2011, s. 274-296.
  20. Zabawy i zabawki dziadków i wnuków, [w:]  Medzigeneracne mosty- vstupujeme do roka medzigeneracnej solidarity, B. Balogova (red.), Presov 2012, s. 84-94.
  21. Animatorki życia społeczno-kulturalnego na Podkarpaciu, Kobieta a patriotyzm. Konteksty historyczno-pedagogiczne XX-XXI wieku, E. J. Kryńska, A. Szarkowska, U. Wróblewska, Białystok 2012, s. 111-139.
  22. Dobroczynność i filantropia w społecznościach wielokulturowej Galicji, [w:] Myśl i praktyka edukacyjna w obliczu zmian cywilizacyjnych, T. 1, Człowiek i wychowanie w perspektywie wieloetnicznej i wielokulturowej, K. Szmyd, E. Barnaś-Baran, E. Dolata, A. Śniegulska, Rzeszów 2012, s. 420-443.
  23. Dziedzictwo eugeniki a współczesne postulaty cywilizacyjne, [w:] Cierpienie, umieranie, śmierć. Wyzwania i dylematy ludzkiego losu w kontekście sytuacji granicznych, P. Dancak, M. Rembierz, R. B. Sieroń (red. nauk), Stalowa Wola 2013, s. 56-76.
  24. Babcie i dziadkowie w roli rodzicielskiej, [w:] Młode pokolenie wobec zagrożeń współczesnego świata, E. Gładysz (red. nauk), Warszawa 2014, s. 129-143.
  25. Świętowanie w rodzinie galicyjskiej, „Studia i prace pedagogiczne” 2014, nr 1, s. 273-288.
  26. Działania na rzecz moralnej poprawy uczniów w świetle sprawozdań Rady Szkolnej Krajowej, [w:] Życie codzienne, gospodarka, kultura i społeczeństwo polskie w latach 1772-1918. Rozprawy z dziejów ziem polskich w okresie zaborów, pod red. W. Łazugi i D. Szymczaka, wyd. Uniwersytet Poznański, Poznań 2015, s. 197-211.
  27. Czasopismo "Nowe Słowo" (1902-1907) w trosce o dzieci i młodzież, [w:] Problemy opiekuńczo-wychowawcze w polskim czasopiśmiennictwie. Przeszłość i teraźniejszość, pod red. R. Bednarz-Grzybek, M. Hajkowskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2015, s. 135-157.
  28. Działalność drukarni w Rzeszowie w okresie autonomii galicyjskiej na rzecz popularyzacji wiedzy [w:] Oświatowe i edukacyjne aspekty działalności wydawniczej w XIX i początkach XX wieku, pod red. Iwonny Michalskiej i Grzegorza Michalskiego, Łódź 2016, s. 29-43.
  29. Bajki dla dzieci w drukarniach i księgarniach Rzeszowa w XIX i na początku XX wieku, [w:] Bajka, baśń, legenda i mit w naukowych opracowaniach, pod red. A. Grabowskiego i M. Zaorskiej, Olsztyn 2016, ISBN 978- 83-63911-20-1, s. 9-23.
  30. Wychowanie moralne i religijne ubogich i sierot w Krakowskim Towarzystwie Dobroczynności w latach 1816-1918, „Studia Paedagogica Ignatiana” 2016/ 2, vol. 19, s. ISSN 2450-5358, s. 47-65.
  31. Wycieczki szkolne uczniów gimnazjów galicyjskich w latach 1890-1914, „Roczniki Pedagogiczne”, Vol. 9, No 1 (2017), ISSN 2080-850X, s. 49-61.
  32. Opieka i wychowanie w działalności Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności na łamach "Czasu" w latach 1851-1912 w: Zachować dla przyszłości: sprawy szkolnictwa, oświaty i opieki w przekazie prasowym XIX i początków XX wieku, pod red. Iwonny Michalskiej i Grzegorza Michalskiego, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018, s. 149-170, ISBN: 978-83-8088-843-2; 978-83-8088-844-9 (e-ISBN).
  33. Opieka, wychowanie i kształcenie ubogich dzieci w towarzystwach dobroczynności I połowy XIX wieku, w: Dziecko w historii: w kręgu kultury chrześcijańskiej, red. nauk. Elwira J. Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2017, s. 393-410, ISBN: 978-83-7431-531-9.
  34. „Ruch Pedagogiczny” przykładem czasopisma popularyzującego przekaz radiowy treści pedagogiczne w latach 1918-1939, „Edukacja. Technika. Informatyka. Kwartalnik Naukowy” 2018, nr 3/25, 25-32, ISSN 2080-9069 (współaut. M.Ausz).
  35. Naturalne metody leczenia dzieci i dorosłych w XIX w. w świetle rękopisu Sosława Łaguny, „Annales” 2018, Sectio J, Paedagogia- Psychologia, Vol 31, No 2, Problemy edukacji zdrowotnej. Historia i współczesność, red. Anna Wiatrowska, s. 11-24. ISSN 0867-2040.
  36. Usposobienie na użytecznych członków społeczności w domu Schronienia Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w XIX i na początku XX wieku, „Przegląd Pedagogiczny” 2018, nr 1, Dojrzałość: Kontekst celów, zadań i działań edukacyjno-wychowawczych. Perspektywa temporalna, red. M. Krause, M. Nawrot-Borowska, s. 115-129. ISSN 1897-6557.
  37. Opieka i wychowanie w działalności Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności na łamach "Czasu" w latach 1851-1912, [w:] Zachować dla przyszłości: sprawy szkolnictwa, oświaty i opieki w przekazie prasowym XIX i początków XX wieku, pod red. Iwonny Michalskiej i Grzegorza Michalskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2018, s. 149-170. ISBN: 978-83-8088-843-2; 978-83-8088-844-9 (e-ISBN).
  38. Sport w pijarskim gimnazjum im. Ks. Stanisława Konarskiego w Rakowicach w latach 1909-39, „Biuletyn Historii Wychowania” 2018 (38), s. 55-66. ISSN 1233-2224 (współaut. z M. Ausz).