
DR DOROTA PSTRĄG
starszy wykładowca
w Katedrze Pedagogiki Społecznej i Resocjalizacyjnej
Kontakt:
Wydział Pedagogiczny
Katedra Pedagogiki Społecznej i Resocjalizacyjnej
ul. ks. J. Jałowego 24
35-959 RZESZÓW
e-mail: [email protected]
ZAINTERESOWANIA NAUKOWE:
- nadużywania substancji psychoaktywnych i uzależnienia od środków toksycznych,
- zjawiska przemocy w rodzinie i w szkole,
- problemów oddziaływania penitencjarnego oraz postaw społecznych wobec grup mniejszościowych, dotkniętych zjawiskiem stygmatyzacji marginalizacji i nietolerancji
Jest autorką książki pt. Wybrane zagadnienia z problematyki uzależnień a także ok. 80 artykułów naukowych i rozdziałów w pracach monograficznych.
WYBRANE PUBLIKACJE:
- Wybrane zagadnienia z problematyki uzależnień. Wydawnictwo WSP, Rzeszów 2000.
- Вибрані проблеми соціальної педагогіки і соціальної роботи, Praca zbiorowa pod red. B. Ziemby i D. Pstrąg, Kamieniec Podolski, 2012.
- Pedagogika opiekuńcza wobec współczesnej orientacji filozoficznej i praktyki pedagogicznej, Tom I i II. Praca zbiorowa pod red. J. Sowy i D. Pstrąg, Rzeszów 1999.
- Явище токсикоманії серед молоді шкільного віку (w:) Вибрані проблеми соціальної педагогіки і соціальної роботи, Praca zbiorowa pod red. B. Ziemby i D. Pstrąg, Kamieniec Podolski, 2012, s. 83 - 95.
- Профілактика явищ соціальної патології у виховній діяльності школи (w:) Вибрані проблеми соціальної педагогіки і соціальної роботи, Praca zbiorowa pod red. B. Ziemby i D. Pstrąg, Kamieniec Podolski, 2012, s. 125 - 138.
- Безробіття як соціально-психологічна проблема і предмет соціальної роботи (w:) Вибрані проблеми соціальної педагогіки і соціальної роботи, Praca zbiorowa pod red. B. Ziemby i D. Pstrąg, Kamieniec Podolski, 2012, s. 140 - 155.
- Homoseksualna mniejszość jako kategoria społecznie marginalizowana (w:) Spolupráca pomáhajúcich profesií - determinant kvality života populácie, pod red. P. Beňo, L. Andrejiová, M. Šramka, Wyd. Ústav sociálnych vied a zdravotníctva bl. P. P. Gojdiča v Prešov, Preszów 2012, Tom 1, s. 494 - 504.
- Homoseksualna mniejszość w percepcji mieszkańców Podkarpacia (w:) Edukacja, rehabilitacja i terapia osób oczekujących wsparcia, pod red. K. Barłóg i D. Ochojskiej, Dyskurs Pedagogiczny, Tom 2, Wyd. PWSTE im. ks. B. Markiewicza, Jarosław 2012, s. 51 - 72.
- Rola telewizji w zapobieganiu patologii społecznej. Granice autonomii i profesjonalnej ingerencji w emisję programów telewizyjnych, w opiniach studentów pedagogiki (współautor J. Rejman) (w:) Patologie w cyberświecie, pod red. S. Bębasa, J. Plisa, J. Bednarka, Wyd. WSH, Radom 2012, R. VIII, s. 443 -460.
- Ewolucja postaw społecznych wobec zjawiska homoseksualności [w:] Zagrożenia i problemy współczesnej rodziny, pod red. S. Bębasa, Wyd. WSH, Radom 2011, s. 227 - 247.
- Społeczne determinanty kształtowania się homoseksualności oraz dewiacyjnej tożsamości osób o preferencjach homoseksualnych (w:) Tożsamość osobowa dewiantów a ich reintegracja społeczna, pod red. A. Kieszkowskiej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2011, s. 165 - 184.
- Profilaktyka patologicznych form zachowania się młodzieży w działalności polskiej szkoły (w:) SOCIALIA 2011, Participácia inštitúcií verejnej správy a pomáhajúcich profesií na prevencii sociálnopatologických javov u detí, mládeže a dospelých v Slovenskej republike a v iných krajinách Európskej únie, pod. red. J. Hroncovej, Wyd. Uniwersytetu Mateja Bela v Banskej Bystrici, Bańska Bystrzyca 2011, s. 83-88.
- Postawy uczniów szkół ponadgimnazjalnych wobec zjawisk subkulturowych [w:] Krukowski J. (red.), Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych, Tom LXIII, Wydawnictwo Oddziału Polskiej Akademii Nauk, Kraków 2010, s.111-128.
- Die gesellschaftliche Stigmatisierung In der Wahrnehmung der Verurteilten (Stygmatyzacja społeczna w percepcji skazanych) [w:] Horizonte der sozialen Wiedereingliederung, pod red. A. Kieszkowskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistycznego im. Jana Kochanowskiego, Kielce 2010, s.236 - 255.
- Profilaktyka toksykomanii w szkole jako element wychowania prozdrowotnego (w:) Науковий вiсник Волинського нацiоналного унiверситету iменi Лесi Українки w Łucku, Nr 13, 2010, s. 239 - 244.
- Tolerancja wobec przemocy jako czynnik etiologiczny przestępczości (w:) Zachowania przestępcze. Przyczyny i zapobieganie, pod red. F. Kozaczuka, Wyd. UR, Rzeszów 2010, s. 101 - 118.
- Przyczyny zachowania patologicznego w świetle koncepcji osobowości społecznej Floriana Znanieckiego [w:] Wychowanie w środowisku. Między tradycją a wyzwaniami cywilizacji przyszłości, pod red. M. Chodkowskiej i A. Mach, Wyd. UR, Rzeszów 2010, s. 221 - 320.
- Przemoc w relacjach małżeńskich w percepcji kobiet - jej ofiar (w:) Kobieta w rodzinie. Szanse i zagrożenia, pod red. K. Gąsiora i T. Sakowicza, Wyd. UJK w Kielcach, Kielce 2009, s. 214 - 239.
- Zaspokojenie potrzeby bezpieczeństwa skazanych jako istotny warunek skuteczności resocjalizacji penitencjarnej (w:) Prawne i socjokulturowe uwarunkowania profilaktyki społecznej i resocjalizacji, pod red. F. Kozaczuka, Wyd. UR, Rzeszów 2009, s. 361-374.
- Przejawy stygmatyzacji społecznej w opiniach skazanych recydywistów (w:) Społeczne i resocjalizacyjne asumpty ludzkiego bycia, pod red. S. Przybylińskiego i D. Wajsprych, Wyd. Olsztyńska Szkoła Wyższa im. J. Rusieckiego, Olsztyn 2009, s.319 - 330.
- Rola wychowania fizycznego w profilaktyce zaburzeń rozwoju społecznego i w resocjalizacji (w:) praca zbiorowa pt. Сприяння здоров’ю дiтей та молодi: теоретико - методичнi аспекти, Łuck 2009, s. 426 - 438, (współautor J. Rejman)
- Obawy skazanych związane z readaptacją do życia na wolności (w:) Zagadnienia readaptacji społecznej skazanych, pod red. F. Kozaczuka, Wyd. UR, Rzeszów 2009, s. 111 - 124.
- Grupy mniejszościowe w etiologii zachowania antyspołecznego, na przykładzie mniejszości seksualnych (w:) Antyspołeczność. Diagnoza-Profilaktyka-Interwencja, pod red. Z. Bartkowicza i J. Rejmana, Wyd. PWSZ im prof. St. Tarnowskiego w Tarnobrzegu, Tarnobrzeg 2009, s. 201 - 225.
- Styl funkcjonowania interpersonalnego funkcjonariuszy Służby Więziennej a ich percepcja znaczenia i efektywności zróżnicowanych oddziaływań penitencjarnych (w:) Efektywność oddziaływań resocjalizacyjnych, pod red. F. Kozaczuka, Wyd. UR, Rzeszów 2008, s. 92 - 117.
- Opinie mieszkańców Podkarpacia na temat nieformalnych związków partnerskich jako alternatywnych form życia małżeńsko - rodzinnego (w:) Rodzina źródłem życia i mądrości, pod red. T. Sakowicza i K. Gąsiora, Wyd. „Kaligraf”, Kielce 2008, s. 165 - 176.
- Warunkowe przedterminowe zwolnienie a problem readaptacji społecznej skazanych (w:) Skuteczna resocjalizacja. Doświadczenia i propozycje, pod red. Z. Bartkowicza i A. Węglińskiego, Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2008, s.81-94.
- Zadania Służby Więziennej w opiniach funkcjonariuszy i skazanych (w:) Misja Służby Więziennej a jej zadania wobec aktualnej polityki karnej i oczekiwan społecznych, pod red. W. Ambrozika, H. Machela i P.Stępniaka, Wyd. UAM, UG, Pedagogium WSPR i CZSW, Poznań, Gdańsk, Warszawa, Kalisz 2008, s.343-358.
- Język jako element subkultury przestępczej (w:) Kultura, literatura i sztuka w edukacji językowej w świetle badań empirycznych, pod red. J. Kidy, Wyd. UR, Rzeszów 2007, s. 451 - 456.
- Przemoc w relacjach rówieśniczych w szkole, w opiniach uczniów (w:) Resocjalizacja - w stronę środowiska otwartego, pod red. I. Pospiszyl i M. Konopczyńskiego, Wydawnictwo PEDAGOGIUM, Wyższej Szkoły Pedagogiki Resocjalizacyjnej w Warszawie, Warszawa 2007, s. 24 - 41.
- Inicjacja przestępcza skazanych a wybrane cechy środowiska rodzinnego i szkolnego (w:) Psychospołeczne uwarunkowania i mechanizmy kryminogenezy a zachowania paraprzestępcze i przestępcze, pod red. J.M. Stanika, Wyd. WSP TWP w Warszawie, Warszawa 2007, s. 42 - 59.
- Spostrzeganie działalności wychowawców przez skazanych (współautorzy: J. Rejman, J. Garczarek) (w:) Psychospołeczne determinanty niedostosowania społecznego oraz nowatorskie prądy działań zaradczych, pod red. A. Jaworskiej, Ł. Wirkusa i P. Kozłowskiego, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej, Słupsk 2007, s. 192 - 207.
- Rola wychowawcy penitencjarnego w systemie resocjalizacji skazanych (w:) Edukacja i animacja społeczno - kulturalna dorosłych. Diagnoza - potrzeby - prognozy, pod red. A. Horbowskiego i J. Potocznego, Wydawnictwo UR, Rzeszów 2007, s. 335 - 350,
- Opinie młodzieży na temat dopuszczalności przemocy (w:) Przemoc, konteksty społeczno - kulturowe, Tom I Społeczne i psychologiczne aspekty zjawiska, pod red. B. Szluz, Wydawnictwo UR, Rzeszów 2007, s. 46 - 57.
- Obraz starości i ludzi w podeszłym wieku w percepcji młodzieży, jako czynnik wpływający na przebieg procesu socjalizacji (w:) Dziadkowie, rodzice, dzieci - zaburzenia transmisji międzypokoleniowej, pod red. K. Gąsiora, E. Lisowskiej i S. Cudaka, Wyd. „Kaligraf”, Kielce 2007, T. 2, s. 69 - 82.
- Symptomy zjawisk patologicznych w środowisku szkolnym (w:) Zagrożenia i bezpieczeństwo w mieście Rzeszowie. Zadania - diagnozy - praktyka, pod red. M. Malikowskiego, Wyd. UR, Rzeszów 2007, s.133 - 151.
- Szkoła wobec zjawisk patologii społecznej (w:) Edukacja wobec wyzwań i zadań współczesności i przyszłości. Strategie rozwoju, pod red. J. Szempruch, Wyd.UR, Rzeszów 2006, s.274 - 283.
- Pomoc postpenitencjarna jako specyficzna forma opieki następczej w procesie readaptacji społecznej skazanych (w:) W trosce o współczesnego człowieka, pod red. B. Szluz i Z. Frączek, Wyd. Krośnieńska Oficyna Wydawnicza Sp. Z o.o., Rzeszów 2006, s.156 - 184 (współautor: dr J. Rejman).
- Sprawcy, ofiary i świadkowie przemocy uczniowskiej w percepcji młodzieży (w:) Zamojskie Studia i Materiały. Pedagogika. Rok wydania VII, zeszyt 2 (22), Zamość 2006, s. 247 - 266.
- Stosunek skazanych do norm prawnych oraz instytucji wymiaru sprawiedliwości (w:) Optymalizacja oddziaływań resocjalizacyjnych w Polsce i w niektórych krajach europejskich, pod red. F. Kozaczuka, Wyd. UR, Rzeszów 2006, s. 174 - 187.
- Przemoc w relacjach małżeńskich jako przedmiot badań pedagogiki społecznej. (w:) Pedagogika społeczna w służbie rodzinie, pod red. K. Gąsiora i T. Sakowicza, Wyd. „Kaligraf”, Kielce 2005, T. 2, s. 157 - 167.
- Postawy młodzieży wobec nieletnich wchodzących w konflikt z prawem a zjawisko stygmatyzacji społecznej (w:) Przestępczość nieletnich. Aspekty psychospołeczne i prawne, pod red. J. M. Stanika i L. Woszczaka, Wyd. UŚ, Katowice 2005, s. 201 - 213.
- Patologizacja życia społecznego a stosunek do mniejszości narodowych (w:) Zagadnienia marginalizacji i patologizacji życia społecznego, pod red. F. Kozaczka, Wyd. UR, Rzeszów 2005, s. 155 - 172.
- Rola kapelana w działalności resocjalizacyjnej zakładu karnego (w:) Resocjalizacja instytucjonalna. Perspektywy i zagrożenia, pod red. F. Kozaczuka, Wyd. Uczelniane UR, Rzeszów 2004, s. 372 - 385.
- Postawy młodzieży wobec zjawiska uzależnień jako wyznacznik działalności profilaktycznej (w:) Wsparcie społeczne w rehabilitacji i resocjalizacji, pod. red. Z. Palak i Z. Bartkowicza, Wyd. UMCS, Lublin 2004, s. 235 - 245.
- Tradycje i zwyczaje w życiu rodziny a realizacja jej funkcji socjalizującej (w:) Język, kultura, nauczanie i wychowanie, pod red. J.Kidy, Wyd. UR, Rzeszów 2004, s.359 - 363.
- Oczekiwania skazanych wobec wychowawców więziennych (w:) Służba więzienna wobec problemów resocjalizacji penitencjarnej, pod red. Ambrozika i Stępniaka, Wyd. UAM, CZSW, COSSW, Poznań 2004, s. 377 - 388. (współautor: dr J. Rejman).
- Społeczno - kulturowe wzorce pełnienia ról społecznych w rodzinie a problem przemocy w relacjach interpersonalnych młodzieży (w:) Rodzina i szkoła wobec przemocy, pod red. T. Sakowicza, Wyd. „Jedność”, Kielce 2004, s. 157 - 171.
- Bezrobocie wśród młodzieży jako forma patologii społecznej i przyczyna innych zachowań dewiacyjnych (w:) Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego, Pedagogika i Psychologia 1, Seria Pedagogiczna nr 5, pod red. J Sowy, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2003, s. 143 -154.
- Poglądy młodzieży na temat wybranych zjawisk patologii społecznej (w:) Młodzież wobec współczesnych zagrożeń, pod red. F. Kozaczuka, Wyd. Uczelniane UR, Rzeszów 2003, s.43 - 60.
- Poczucie szczęścia jako wartość edukacyjna (w:) Edukacja humanistyczna, aksjologiczna i estetyczna w swietle programów i potrzeb oświatowych, pod red. J. Kidy, Wyd. Uczelniane UR, Rzeszów 2003, s.444 - 450.
- Kurator sądowy jako wychowawca młodzieży niedostosowanej społecznie (w:) Nauczyciel szkoły specjalnej - szanse i bariery działalności zawodowej, pod red. J. Michalskiego, Wyd. Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2002 r., s. 179 -191.
- Stereotypy ról społecznych w rodzinie w opiniach młodzieży, (w:) Kvalita żivota a ludske prava - v kontextoch socialnej prace a vzdelavania dospelych, Acta Facultatis Philosophicae Universitatis Presoviensis, Humanistycky zbornik 4, Presov 2002. , s. 225 - 234.
- Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów wywodzących się ze środowiska wiejskiego w założeniach reformy systemu oświaty w Polsce (w:) ZBORNIK PRISPEVKOV Z MEDZINARODNEJ VEDECKEJ KONFERENCIE „PREMENY SLOVENSKÉHO ŠKOLSTVA A PEDAGOGIKY NA PRAHU NOVÉHO MILÉNIA”, Nitra 2001, s. 139 - 150.
- Integracja uczniów niedostosowanych społecznie ze środowiskiem jako podstawa działalności profilaktyczno - resocjalizacyjnej szkoły (w:) Wspomaganie rozwoju uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, pod red. D. Osik, A. Wojnarowskiej, Wyd. UMCS, Lublin 2001, s. 207-219.
- Postawy młodzieży wobec zjawisk patologii społecznej (w:) Aktualne problemy pedagogiki resocjalizacyjnej i patologii społecznej, Praca zbiorowa pod red. F. Kozaczuka i M. Radochońskiego, Wydawnictwo WSP, Rzeszów 2000, s. 149 - 170.
- Możliwości rozwoju pedagogiki specjalnej jako dyscypliny naukowej i kierunku kształcenia w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Rzeszowie (w:) Pedagogika specjalna lat dwutysięcznych, pod red. J. Pańczyka, Łódź 2000 r., s. 164 -172.
- Symptomy niedostosowania społecznego u młodzieży głuchej i niedosłyszącej (w:) Człowiek niepełnosprawny - zagrożenia i szanse rozwoju, pod red. Bassama Aouila, Wyd. Uczelniane WSP w Bydgoszczy. Bydgoszcz 1999.
- Wychowawcze i prawne aspekty resocjalizacji nieletnich w Polsce w kontekście doświadczeń wybranych państw Europy Zachodniej (w:) Edukacja młodego pokolenia Polaków i Ukraińców w kontekście integracji europejskiej. Nadzieje i zagrożenia, pod red. R. Kuchy, Lublin 1998.
- Wybrane aspekty społecznej profilaktyki przeciwalkoholowej (w:) Wybrane zagadnienia profilaktyki i resocjalizacji dzieci i młodzieży, pod red. F. Kozaczuka Wyd.CDP, Rzeszów 1998, s. 101 - 117.
- Realizacja funkcji opiekuńczych wobec nieletnich w warunkach kurateli sądowej (w:) Pedagogika opiekuńcza wobec współczesnej orientacji filozoficznej i praktyki pedagogicznej, Tom II. Praca zbiorowa pod red. J. Sowy i D. Pstrąg, Rzeszów 1998, s. 189 - 197.
- Elementy profilaktyki czynów karalnych nieletnich w działalności wychowawczej pedagoga szkolnego (w:) Profilaktyka i resocjalizacja młodzieży. Praca zbiorowa pod red. F.Kozaczuka i B.Urbana, Rzeszów 1997, s. 43 - 57.
- Zaspokajanie potrzeb psychospołecznych wychowanków pogotowia opiekuńczego (w:) Wybrane problemy pracy opiekuńczo - wychowawczej. Praca zbiorowa pod red. F. Kozaczuka, Rzeszów 1997, s. 83 - 94.
- Obraz własnej osoby i środowiska społecznego w ocenie młodzieży o zróżnicowanym przystosowaniu do warunków szkolnych (w:) Aspiracje a rzeczywistość edukacyjno - wychowawcza w okresie przeobrażeń strukturalnych państwa. Praca zbiorowa pod red. P. Tyrały, Wyd. Uczelniane WSP, Rzeszów 1997, s. 129 - 154.
- Profilaktyka toksykomanii w działalności wychowawczej szkoły (w:) Dylematy przemian oświatowych. Praca zbiorowa pod red. A. Zająca, Rzeszów 1997, T. II., s. 239 - 250.
- Adaptacja uczniów do wymagań szkoły i jej związek z charakterem percepcji środowiska społecznego (w:) Nauczyciel - Uczeń. Między przemocą a dialogiem, obszary napięć i typy interakcji. Praca zbiorowa pod red. M. Dudzikowej, Kraków 1996, s. 203 - 220.
- Zainteresowania literackie młodzieży niedostosowanej społecznie (w:) Sztuka a świat dziecka. Praca zbiorowa pod red. J.Kidy, Rzeszów 1996, s. 101 - 107.
- Idee Konwencji Praw Dziecka a tradycje wychowawcze w rodzinie wiejskiej (w:) Problemy edukacji dziecka wiejskiego. Praca zbiorowa pod red. M. Radochońskiego i A. Horbowskiego, Rzeszów 1996, s.103 - 112.
- Zaburzenia osobowości u dzieci uwarunkowane chorobą alkoholową rodziców. „Problemy Alkoholizmu” 1993, nr 5, s. 11 - 12 i 22
- Подготовка учителя к работе по ранней профилактике правонарушений ущащихся. Материал межвузовской конференции, посвященной вопросам совершенствования подготовки учителя. Херсон: ХГПИ им. Н.К. Крупской. 1990. С. 128 -129.
- Новый взгляд на преступность и раннюю профилактику правонарушений несовершеннолетних (на материале ПНР). Развитие теории и практики воспитания: актуальные проблемы и пути их решения в условиях перестройки. АПН СССР НИИ ОПВ. Москва 1990. С. 239 - 243. Деп. В ОЦНИ „Школа и педагогика”. 19.03.90. Нр. 67 - 90.
- Ранняя профилактика социальной дезадаптации учащихся - позиция учителя. Советская педагогика. 1990, Нр. 12.
- Характеристика особенностей правонарушений несовершеннолетних как основа их ранней профилактики у школьников. Педагогические рекомендации. Херсон: ХГПИ им. Н.К. Крупской. 1989. С. 157 - 159.
- Трудовая направленность как средство саморегуляции социально-педагогически запущенных подростков. Педагогические рекомендации. Херсон: ХГПИ им. Н.К. Крупской. 1989. С. 72 - 73 (в соавторстве).
- Recenzja książki Złudzenia, które pozwalają żyć, redakcja naukowa M. Kofta, T. Szutrowa. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009 (w:) Zachowania przestępcze. Przyczyny i zapobieganie, pod red. F. Kozaczuka, Wyd. UR, Rzeszów 2010, s. 574 - 578
- Recenzja książki B. Urbana „Zaburzenia w zachowaniu i przestępczość młodzieży”, Kwartalnik Edukacyjny, nr 1 (19) 2000, s. 79 - 82.
- Recenzja książki M. Rorat, „Astma oskrzelowa u dzieci w młodszym wieku szkolnym”, Kwartalnik Edukacyjny, nr 4 (14) 1998, s. 73 - 76.
- Informacja o Międzynarodowej Konferencji Naukowej n.t.:Pedagogika opiekuńcza wobec współczesnej orientacji filozoficznej i praktyki pedagogicznej [w:] Kwartalnik Edukacyjny, nr 2 (12) 1998, s. 76 - 79.
- Informacja o Międzynarodowej Konferencji Naukowej n.t.:Pedagogika opiekuńcza wobec współczesnej orientacji filozoficznej i praktyki pedagogicznej [w:] Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie, Seria Społeczno-Pedagogiczna i Historyczna, Pedagogika i psychologia 4, Zeszyt 30/1998, s. 193-194.
- Informacja o Międzynarodowej Konferencji Naukowej n.t.:Pedagogika opiekuńcza wobec współczesnej orientacji filozoficznej i praktyki pedagogicznej [w:] Oświata. Informacje - wykładnie - opinie. Biuletyn Kuratorium Oświaty w Rzeszowie, nr 11, listopad 1997, s. 9 - 11.